Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi’nin (DEM Parti) 31 Mart 2024 tarihinde gerçekleşen yerel seçimlerde kazandığı Riha’nın Xelfetî (Halfeti) Belediyesi’ne 8 ay sonra (4 Kasım) İçişleri Bakanlığı tarafından kayyım atandı. DEM Partili Eşbaşkanlar Mehmet Karayılan ve Saniye Bayram’ın görevden alınmasının üzerinden 10 ay geçerken, ilçede toplanmamış çöpler ve temizlik sorunları dikkat çekiyor. Özellikle eksik personel çalıştırılmasından dolayı park ve sokaklardaki kirlilik halk sağlığını tehdit edecek düzeye ulaşmış durumda.

 

İlçenin önemli merkezlerinden olan 4 Nisan Parkı, sulama yapılmamasından dolayı tamamen kurumuş durumda. Park, kırık bank ve çöplerden kaynaklı kullanılamayacak halde. Ayrıca ilçede rastgele toplatılıp yakılan çöpler, taşan çöp konteynerları, bakımsız park ve kuruyan “yeşil" alanlar dikkat çekiyor. Xelfetî Belediye Eşbaşkanları Mehmet Karayılan ve Saniye Bayram, konuya dair ajansımıza konuştu. 

 

'XELFETÎ’DE ÇÖP TOPLANMIYOR'

 

Belediyelere atanan tüm kayyımların geri çekilmesi ve halkın iradesiyle seçilenlerin görevlerine iade edilmeleri gerektiğini belirten Mehmet Karayılan, “Nereye gitsek halk için çalışılmadığı, sadece kapalı kapılar ardında söz söylendiği ancak bunun da yerine getirilmediği söyleniyor. Şu anda Xelfeti’de çöp dahi toplanmıyor. Herhangi bir yatırım yapılmıyor. Halkın yaşadığı sorunların çözümüne dair herhangi bir kaygı olmadığı pratiklerden görülüyor. Halk, sorunlar için kayyıma ulaşamıyor” dedi. 

 

'BÜTÇE HALKA HARCANMIYOR'

 

Kayyımın usulsüz şekilde akrabalarını işe aldığını söyleyen Karayılan, belediye bütçesinin halk için kullanılmadığını dile getirdi. Karayılan, “Kaymakamlığa ait tekneyi 585 milyon TL vererek onardı. Halkın bütçesi halk için harcanmıyor. Eşbaşkanlar olarak somut çalışma yapamıyor olsak da sorunlarının çözümü konusunda halkımızla temas içinde olmaya çalışıyoruz” diye belirtti. 

 

'KAYYIM ATAMALARI SONLANDIRILMALI'

 

Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan’ın “Barış ve Demokratik Toplum Çağrısı” ile gelişen süreçte barış atmosferinin oluştuğuna dikkat çeken Karayılan, “Barış ve demokratik toplumun inşası aynı zamanda bu ülkede yaşayan herkesin eşit koşullarda birbirinin inancını, kimliğini, cinsiyetini tanıyarak ortak yaşam projesidir. Yıllardan beri ekonomik olarak ülkeyi uçuruma götüren, sosyal ve siyasal anlamda savaşın, gerginliğin olduğu süreçte herkes kaybetti. Sadece Meclis’te barış meselesinin konuşulması, teknik adımların atılması yeterli değildir. Hukuksuz olan bu ceberut kayyım sisteminin kaldırılması,  halkın iradesi olarak görevlerimize başlamamız gerekiyor. Bu bir talep değil bizim hakkımız olanın tekrar yürürlüğe girmesidir” ifadelerini kullandı. Semsûr Belediye Başkanı Abdurrahman Tutdere’nin göreve iade edilmesinin emsal bir karar olarak görülmesi gerektiğini belirten Karayılan, şöyle devam etti: “Devlet, kayyım atanan bütün Kürdistan’da ve birçok yerdeki kayyım yanlışını görmeli ve bu yanlıştan dönmeli. Barış sürecinde halkın güveninin oluşabilmesi için daha sağlam adımların atılması gerekiyor. Halkın iradesinin göreve dönmesi, hem yasal hem hukuksal hem de insani olarak barış sürecine katkı sağlar.” 

 

'TÜM BELEDİYELER İADE EDİLMELİ'

 

Eşbaşkan Saniye Bayram da, kayyım sisteminin kalkması gerektiğine işaret etti. Saniye Bayram,  “Elîh, Wan, İstanbul, Adana gibi belediyelerin de Semsûr gibi iade edilmesi gerekiyor. Şimdiye kadar hem DEM Partili hem de CHP’li belediyelere kayyım atandı. Bunların iade edilmesi gerekiyor. Çünkü yeni bir süreç başladı. Barış birlikte sağlanmalı, bu halk birlikte sevinmeli. Halkımız bizi görünce mutlu oluyor çünkü kayyımlardan rahatsız. Çünkü kayyım yönetimi temizlikten tutun inşaat işlerine kadar hiçbir hizmet sunamıyor. Dışarıdan gelen kayyımlar, Xelfetî halkının sorunlarını bilmiyor ama biz Xefetî’de neyin eksik olduğunu biliyoruz” dedi. 

 

'KAYYIM SORUNU ÇÖZÜLMELİ'

 

İlçenin sorunlarını halkın katılımıyla çözmek istediklerini vurgulayan Saniye Bayram, şunları belirtti: “Her şeyi kendi kafalarına göre yapıyorlar. Bunu kabul etmiyoruz. Doğru olan sorunları halkın katılımıyla çözmektir. Kadınlarla, çocuklarla, gençlerle, yaşlılarla oturup konuşup ihtiyaçlarını sorarak yerinde çalışmalar yapıyoruz. Bir an önce belediyelerimiz geri verilmeli, çalışmalarımıza başlamalıyız. Halkımız güzel işler yapılmasını hak ediyor. Daha fazla gecikmek istemiyoruz. Kayyım sorununun da süreçle birlikte çözülmesi gerekiyor. Kayyımlar geri çekilmeden, siyasi tutsaklar serbest bırakılmadan barış olmaz. Komisyon kuruldu ancak ne yapacak? Xelfetî halkı bugüne kadar büyük bedeller ödedi. En büyük acıları da anneler çekti. Eğer barış olursa devamı gelir zaten. Halkla yaptığımız toplantılarda, ‘Süreç güzel bir şey, ama devlete güvenmiyoruz’ diyorlar. Devlet adım atıp halkı ikna etmeli. PKK kongresini yaptı, silah yaktı peki devlet ne yaptı? Neyi bekliyorlar? Devlet geç kalıyor.” 

 

Sokakta mikrofon uzattığımız Xelfetî halkı da "Barış ve Demokratik Toplum Süreci"ni desteklediklerini ancak kayyım yönetiminin devam etmesinin kendilerini kaygılandırdığını söyledi.

 

'SÜREÇ VARSA KAYYIMLAR OLMAMALI'

 

Yurttaşlardan Gülay Canpolat, kayyım yönetiminde olan bir yerde barışı konuşmanın anlamsız olduğunu dile getirerek, “Silahlar yakıldı. Barış için her şeyi yapmaya hazırız. Eğer barış süreci varsa bu kayyımların olmaması gerekiyor. Halkın seçtiği kişiler belli.  Barış sürecini biz kabul ediyoruz ama devlet kabul etmiyor demek ki” ifadelerini kullandı. 

 

İlçede esnaflık yapan Kenan Özbek, kayyım uygulamalarından olumsuz etkilendiklerini belirterek, “Hizmet görmüyoruz. Seçtiğimiz kişiyi, bizden olduğu, buranın sorunlarını bildiği ve burayı daha iyi yönetebileceğini bildiğimiz için seçmiştik.  Ama kayyımla gelen kişinin burayla hiçbir alakası yok. İnandığımız birine oy verdik. Belediyelerin geri verilmesi gerekiyor. Talebimiz kayyımın geri çekilmesi” dedi. Ziya Sönmez isimli yurttaş, “Kardeşlik ortamının sağlanması hem Türkler açısından hem de Kürtler açısından iyi olur. Kayyımlar hiçbir zaman olmamalıydı. Halkların iradesine saygı duyulması gerekiyor. Kayyım atanan belediye başkanlarının tekrar göreve gelmesi hem halk açısından hem de tüm Türkiye açında değerli bir şey” diye belirtti. 

 

MA / Sema Bingöl